Futbolda to‘purarlar ko‘pincha barcha e’tiborni o‘zlariga tortadi va ba’zida bu to‘g‘ri ham bo‘ladi. Gol urish zavqi – bu futbolchilar, jamoalar va muxlislar uchun zavqli lahza – hatto VAR joriy etilishi bu tuyg‘uni biroz susaytirgan bo‘lsa ham. Hujumchilar uchun oltin butsa yutish juda orzu qilinadigan yutuq sanaladi va bu ularning o‘z sohasida eng yuqori darajada ekanligining ajoyib ko‘rsatkichidir. Har qanday yirik ligada ushbu mukofotni yutish juda katta yutuq bo‘lsa-da, klublar futbolidagi eng nufuzli to‘purar sovrini bu – Yevropa oltin butsasidir.
O‘tgan mavsumda Garri Keyn ushbu nufuzli sovrinni 36 ta gol urib qo‘lga kiritgan edi va shunday qilib 72 ochko jamg‘argan edi. Yevropaning kuchli beshlik ligalarida (Premer-liga, LaLiga, A Seriya, BundesLiga va 1-liga) urilgan barcha gollar 2 ga ko‘paytiriladi, chunki ushbu divizionlarning koeffitsienti ikki hisoblanadi. 6-o‘rindan 22-o‘ringacha bo‘lgan ligalarda urilgan gollar 1.5 ga ko‘paytiriladi, undan pastdagi barcha ligalarda esa faqat 1 ga ko‘paytiriladi. Hayratlanarlisi, 2011/12 yilgi mavsumda buyuk Lionel Messi 100 ochko jamg‘arishga muvaffaq bo‘lgan – u 50 ta liga goli urgandi. Umuman olganda, argentinalik futbolchi oltin butsani olti marta yutgan. 2024/25 yilgi mavsum yakuniga yaqinlashayotgan bir paytda bu yilgi mavsum Yevropa oltin butsasi uchun kurash favqulodda bo‘lishi kutilmoqda, ko‘plab to‘purarlar hali ham imkoniyatga ega, ulardan biri esa tarixga kirishi mumkin.
2024/25 yilgi Yevropa oltin butsasini kim yutadi?
Hozirda 57 ochko bilan peshqadamlik qilayotgan futbolchi bu – Sporting hujumchisi Viktor Gyökeres, u Portugaliya ligasining 1.5 koeffitsientiga qaramay, 38 ta liga goli urib, Yevropadagi barcha to‘purarlarni ortda qoldirgan. Shvetsiyalik futbolchi, agar g‘alaba qozonsa, 2002 yildan buyon (o‘shanda ham Sporting safida o‘ynagan Mario Jardel bu sovrinni qo‘lga kiritgan edi) kuchli beshlikdan tashqaridagi ligada to‘p surib, Yevropa oltin butsasini yutgan birinchi futbolchi bo‘ladi. Liverpul hujumchisi Muhammad Salah 56 ochko bilan ikkinchi o‘rinda bormoqda. 32 yoshga kirganiga qaramay, Misr qiroli hali ham sekinlashmoqchi emas va bu mavsumda allaqachon Premer-ligada 28 ta gol urgan. Salahdan ikki ochkoga ortda qolayotgan futbolchi bu – Real Madrid hujumchisi Kilian Mbappé, u El-Klasikoda xet-trik qayd etib, ochkolarini 54 taga yetkazdi. To‘rtinchi o‘rinda Barselona hujumchisi Robert Levandovski bormoqda, u 25 ta LaLiga golini 50 ochkoga aylantirgan, shuningdek, Bavariyadan Keyn ham bu mavsumda Bundesligada 25 ta gol urib, 50 ochko to‘plagan.
Beshinchi o‘rinda Atalanta hujumchisi Mateo Retegi bor, u A Seriyada 24 ta gol urib, 48 ochko jamg‘argan. Nyukaslning nafis hujumchisi Aleksandr Isak yettinchi o‘rinni egallab turibdi, u Premer-ligada 23 ta gol urgan va 46 ochko to‘plagan. Arsenalning sobiq hujumchisi Mika Biyereth sakkizinchi o‘rinda, u Avstriyaning Shturm Graz (koeffitsient 1.5) va Liga 1dagi Monako safida jami 24 ta gol urgan. PSJning Usmon Dembele bu yil ajoyib formaga kirgan va 42 ochkogacha yetib kelgan, shuningdek, Man Siti hujumchisi Omar Marmush ham 42 ochkoga ega, garchi misrlik futbolchining 30 ochkosi Bundesligada Frankfurt safida gol urgani uchun berilgan, keyinroq u yanvarda Premer-ligaga o‘tgan.
